Zo was ik op een late avond weer zachtjesaan op weg naar huis aan gegaan. Op het achterbankje mijn trouwe Guusje, kop en poten vooruitgestoken tussen de beide voorstoelen. De gedachten rozig vol van weer zo’n heerlijk, dierbaar dagje. Op de radio een lekker concert, -Tijd Genoeg-  dromende teksten en 25.000 man publiek om je heen.
Het was ondertussen al aardig dicht tegen het middernachtelijk uur, toen de muziek werd onderbroken door dat typische, zwoele gongetje van een vijfsterren-lift, wanneer je de begane vloer hebt bereikt, met beide voeten terug op aarde. Een rood opgloeiende tekst in het dashboard gaf subtiel aan “Bitte tanken, Sofort!”. Nee, deze auto kent geen grappig kanten en men zegt dat haar humor is weggesjoemeld …..

Enigszins ongerust begon ik in elk dorpje waar we doorreden naar een tankstation uit te kijken, vergeefs… Nog niet eens zo lang geleden kon je bij elke kerk wel een pomp vinden. Vaak bij de lokale auto- en trekker herstelwerkplaats, of gewoon bij de fietsenmaker. Je kon daar vaak laat nog terecht voor wat peut, een bakkie leut of gewoon even een praatje nergens over.
Dat is er nu niet meer bij, de prijzenoorlog en wellicht een roofoverval hier en daar heeft dat straatbeeld rap doen wijzigen.
Nu zijn het grauwe onbemande automaten geworden.
De contouren van Het winkeltje zijn vaak nog te herkennen. Spookachtig verlaten, dichtgemetselde ramen en gebarricadeerde deuren. Bunkertjes hebben ze ervan gemaakt, kaalgeplukt en karakterloos. Onbarmhartig wit geschilderd en beplakt met afbeeldingen van de meest exotische betaalmethoden.
Het voordeel evenwel: je kunt nu ook in de kleinere dorpen dag en nacht tanken, en tegen messcherpe literprijzen en met nadrukkelijk vermelde kortingen.

Maar goed, iets na Oldeberkoperschans en rechtsaf naar Noord-schelwouderterp zowaar een 24/7 TamOil, hoe krijgen ze het verzonnen.
Juist daar trof ik Kees.
Kees, ik zou haast zeggen, Kees de olieboer. Kees zit ondertussen bijna 25 jaar op de tankwagen en behoort tot de bevolkingsgroep van Nederlanders die we overdag zelden zullen zien. Net zoals de bakker, de nachtzuster, de ploegwerker…
Kees bevoorraadt gemiddeld per nacht zeker vier, soms vijf tankstations, van die onbemande. Ruim 40.000 liter brandstof achterin de tankwagen, zowel diesel alsook alle kleuren benzine. Elk soort in zijn eigen tank van hoogwaardig roestvrij staal.
Ooit zullen de fossiele brandstoffen op raken, en kom je zonder werk, begon ik mijn nieuwsgierig praatje. Tja, zei Kees, want zo moest ik hem maar noemen in plaats van meneer, dan zal er wel weer wat anders versjouwd moeten worden. In een paar woorden beschreef hij de toekomst van Fuel-cells, accupakketten en snelladers… Nee Kees zouden zie niet verrassen, hij had zich goed op de toekomst voorbereid.

Daar had hij natuurlijk best een historische waarheid te pakken! Ik kan me nog best herinneren dat met het sluiten van onze Koninklijke en Staatsmijnen ook de kolenboer uit het straatbeeld verdween. Elke maand kwam die man bij  ons thuis een mud kolen brengen. Zak voor zak, ongemakkelijk  opgetast op zijn nek, kiepte hij leeg van bovenaf in het kolenhok.
Dat ding bevond zich prominent in het toch al krappe schuurtje achter het huis. Onderin dat hok zat een luikje, waaruit mijn vader steevast een paar scheppen kolen haalde, die in de kolenkit deed om vervolgens mee naar binnen te nemen. Daar brandde de kolenkachel gezellig en doofde als vanzelf in de nacht.
Een enkele keer pookte mijn vader dan de kachel eens flink op. Hij gebruikte daar een vuurpook voor, die hij na gebruik, en nog nágloeiend van de hitte voorzichtig op de vuurplaat neerlegde om af te koelen.
Elke morgen op hetzelfde tijdstip, mijn vader was een stipt mens, leegde hij de aslade, steeds nadat hij eerst eens flink aan de vuurplaat rammelde. Het was altijd al het signaal om op te staan, een roffelende ratel die elke nieuwe schooldag genadeloos aankondigde.

Niet te dicht erop zitten!  Zo bitste hij me ’s avonds vaak toe, als ik weer eens te dicht op die fascinerende vlammetjes kroop, eigenwijze drol die ik was.
Ik kan me nog scherp herinneren dat ik zo met mijn rechterkuit bovenop zo’n hete pook ben ging zitten, vervolgens eerst niets merkte om dan vervolgens schreeuwend van pijn mijn eerste tatoeage op te lopen: Een agressief ogend brandmerk in de vorm van de letter J maar dan op zijn kop…
Met de komst van Aardgas heeft de kolenboer nog een tijd geprobeerd als olieboer de kost te verdienen met petroleum, ook niet zelden gebruikt als huishoudelijke brandstof. Vandaag de dag zie je de olieboer alleen nog maar in België waar de Mazout nog altijd grote populariteit kent.
Het kolenhok heeft mijn vader eigenhandig uit de schuur gebroken, er ontstond opeens een zee van ruimte. Slechts de zwarte muren getuigden van de verlopen tijd.

Kees koppelt vaardig en handig de slangen aan de diverse aansluitingen van het station. Tja dit was kennelijk een oud Shell station, dat kun je zien aan de afwijkende diameter van de aansluiting. Kees graait in de enorme bak met gegoten vulringen, en pakt zonder aarzeling een de juiste overgang ertussen uit.  Zo, nu gaat het hardstikke lukken.
En nee, de prijzen op de felverlichte zuilen worden op afstand bediend, en reken maar dat juist daarover onderling overleg plaatsvindt tussen de stationhouders onderling! Meneer, wat dacht je van die actie’s als “happy-hour”, “donderdag-prijzenslag” en “tax-free-tanken”, allemaal truukjes in het allang verloren gevecht om vaste clientèle. Ooit spaarde je gewoon punten, zegeltjes, wasbeurten of was de juffrouw aan de kassa gewoon al een bonuspunt optima forma….
Vaardig bracht Kees de aardleidingen aan de daarvoor bestemde contactrails (voor de statistische lading, zijn waarschuwende vinger ging veelzeggend omhoog). Met een sierlijke zwaai drukte Kees vervolgens alle hefbomen van de afsluiters in de geopende stand, en liet de diverse tellers met enorme snelheid de hectoliters af pingen… De zwaartekracht deed de rest.
Nog twee stops, eentje in Zwolle, eentje in Helmond en dan op naar Rotterdam, meneer. Aftanken en klaarzetten voor die collega morgenochtend…. en dan snel weer naar moeder-de-vrouw !

En u meneer, wat bracht u zover naar het noorden….?

Ik pinde ruim 700 mud actieradius, bewaarde het bonnetje en kroop weer achter het stuur. Ik zwaaide Kees nog goede zaken toe en liet hem mijn groeten doen aan zijn familie, en draaide de weg op.
Dat zijn nu net de dingen die me in het leven zo blij kunnen verrassen.

Ze zeggen: er is tijd tekort
Ze zeggen dat het donker wordt
Ze zeggen: regen regen regen op je kop

Maar al zijn die dagen nog zo grauw
Ik weet het zeker als jij wou
Dan verfde jij de wolken blauw

.

.

.

Categorieën:korte verhalen

Tags: kolen, kolenkit, olieboer, tankstation, tijd genoeg, vuurtang