Toen aan het einde van de 9e eeuw de eerste inwoners op IJsland kwamen wonen, waren daar geen paarden. De Vikingen namen paarden en andere huisdieren mee uit de gebieden waar ze vandaan kwamen, vooral uit Noorwegen maar ook van de Schotse eilanden. Het hoofd van het IJslandse paard kan variëren tussen heel edel en heel groot. De hals is kort en dik. Het lichaam is gedrongen. De benen en de hoeven zijn heel sterk. Het behang behoort overvloedig aanwezig te zijn.

Het gezichts- en het oriëntatievermogen zijn zeer goed ontwikkeld. De schofthoogte varieert van 1,30 tot 1,45 meter. Markant is echter de aanwezigheid van twee extra natuurlijke bewegingen naast stap, draf en galop ook tölt telgang. Wel dat is weer wat de WIKI erover te zeggen heeft [lees meer …].
Een mooi moment om het over Hrappur te hebben…

Tijdens het weer eens opruimen en verdelen van zovele herinneringen en mooie,  soms ook verdrietige momenten glijdt een groot deel van je leven door je handen. Soms is het een finale afsluiting, maar ook kan het een glimlach oproepen. Zo vond ik een stapeltje fotootjes, bijeengehouden door een simpel postbode elastiekje: de herinnering aan mijn eerste eigen IJslands paard. Mijn ongenaakbare en grote charismatische vriend Hrappur, IJslands voor frivool, onverschrokken, gewiekst …

Hrappur is er eigenlijk steeds bij geweest, een half mensenleven lang. En nee, hij is niet meer in leven, al zo’n 8 jaar niet meer. Hij is dik 34 geworden!
Laat me zijn verhaal van achter naar voren vertellen.
Een beetje ongebruikelijk, maar zoals zo vaak bij onze dierenvrienden, een echt happy end is er nooit, een mooi begin om mee te eindigen echter wel!
Ik hoop dus dat lieve tranen snel opdrogen in de luwte van de volgende, slechts enkele momenten van blije en bijzondere vriendschap. Immers geen écht verdriet, maar een diep haast vaderlijke trots, dat ik het zélf was die Hrappur voor zijn laatste gang uit de wei zijn halster om deed.
Oneindig waardevol dat ik bij hem kon zijn tijdens dat heel intense, intieme moment van kameraadschap, en hem kon zien heengaan, hoofd in zijn eigen slobberige emmer.
Het kan maar beter nu gezegd zijn, en niet als slotstuk, als domper, als tranenjager….

Hrappur zal voor mij en velen met mij namelijk een vrolijke, zij het erg eigenzinnige herinnering blijven. Een vriend voor velen… heel velen, vaak zonder dat ik het  wist. Hoe vaak werd hij immers herkend en kwam er een prachtige anekdote, waar ik nooit een weet van had. Zo kreeg ik van Klaas ooit een prachtig voorblad uitgescheurd uit een Libelle uit de zeventiger jaren met een tweetal prachtige modieuze dames …. gezeten op twee minstens zo prachtige paarden… jawel, het zal ook wel weer niet: Hrappur was erbij, de schavuit. Ik heb nooit alle frivole verhalen onder ogen gekregen, moge dat duidelijk zijn.

Een heerlijk rustige oude dag was hem zeker nog gegund, te midden van diverse prachtige merries, ruinen, veulens. Vele veranderingen in de kudde ten spijt, steeds was daar de constante Hrappur-factor. Een boegbeeld, een seniore leider, onverschrokken en betrouwbaar. Door geen schietende jager, knetterende donderslagen of knallend vuurwerk van de wijs te brengen. Uitermate geschikt voor PR-doeleinden, uiteraard!  Haagse paardendagen, Gangpferdenchampionat als Walters “Beste Führpferd der Welt”, Utrechtse Paardendagen…..

Ook op hoge leeftijd ging Hrappur traditiegetrouw nog steeds mee als St Maarten paard, en liep aan het hoofd van een stoet van zo’n 140 kinderen.  Allen gewapend met zelfgemaakte lampionnen, gemaakt van karton, pet-flesjes, pompoenen en nog veel meer… . Ik had zelfs de indruk dat het hem wel beviel, al die aandacht als uiterst aaibare winterse pony.  Slechts eenmaal is hem dat slecht bekomen, namelijk in het jaar dat de St. Maarten-commissie had bedacht de snoepzakken te vervangen voor een gezond en lekker appeltje… Wel daar had Hrappur wel oren naar, en weigerde niet één van de veelvuldig aangeboden appels. Nog binnen een half uur leek hij wel stomdronken, en kon nog maar nèt zijn ene laterale benenpaar voor het andere zetten. Laat staan zich overeind houden tijdens de traditionele  sketch, waar zijn baas, ook ietsjes gesterkt door een scheutje Gluhwein, de stichtelijke woorden “ik wil helpen waar ik kan…” uitsprak. Dat vervolgens na het in tweeën splijten van de geprepareerde mantel het vlotjes opstijgen niet geheel probleemloos verliep laat zich raden.

Dat Hrappur een enorme kindervriend was, dat bleek al veel eerder. Immers na menig kinderfeestje sleurde hij snuivend en proestend zijn koetsje volgeladen met uitbundige feestgangers door het dorp, de een na de ander netjes thuis afleverend. Krachtig als een os, Hrappur ploegde ooit met enige tegenzin een stuk volkstuin. Dat koetsje was natuurlijk prachtig versierd met allerlei ritselende en sissende attributen, maar dat kon Hrappur helemaal niets schelen. Hij groeide met elke aai over zijn neus bij elk achtereenvolgend afscheid van zijn kostbare vrachtje. Zo hoorde dat immers, net die extra herinnering al dan niet met een extra kleinigheidje als dank voor het bijwonen van alweer een overgetelijk kinderpartijtje.

Die band met kinderen was natuurlijk ook niet vreemd voor Hrappur; met de paplepel ingegoten in de jaren daaraan voorafgaand. Ook mijn eigen kinderen groeiden op te midden van de IJslanders. Dat Hrappur tijdens Annes eerste rijles, een vrolijke bokkesprong maakte was nog niet eens een afval-probleem. Daarna echter schoot hij regelrecht de stal in naar zijn vermeende beloning… een stal met een zeer lage doorgang! Dat deed me de adem in mijn keel stokken. Hoe ga ik dat nu uitleggen:  onthoofde kindertjes en al die troep … Hoe opgelucht kon ik ademen, toen Anne bleek vlug en vaardig plat op haar rug te zijn gaan liggen. Vervolgens, eenmaal in de stal, was ze weer rechtop gaan zitten en riep met trots “papa ik ben hier hoor…!!”.

Beide dochters zijn in geen enkel opzicht hierdoor ontmoedigd, en hebben zich, ieder in hun eigen stijl, ontpopt tot vaardige amazones. En ook al rij je vervolgens in geen jaren meer paard, verleren doe je het ook niet!
Daar waar de ene het niet snel genoeg gaat, liefst in ren-galop, daar gaat de ander gedecideerd en stelselmatig om met de te behalen winstpuntjes, en haalde al snel haar eerste bokaaltje !
Zo gaat dat nu eenmaal met het IJslands Virus; het is besmettelijk, maar echt ziek wordt je er niet van..

Ziek is Hrappur eigenlijk nooit geweest, misschien dan op het einde, toen de ene na de andere kies het liet afweten.  Toch is er een periode geweest, vér voordat er van kinderen enige sprake was, dat hij een blessure had aan zijn been. Na menig kliniek, zalfjes en uiteindelijk een scherpe röntgenfoto bleek er een “schiefeltje” aan zijn been te zitten. Iets wat uiteindelijk slechts door rust en wekenlang stilstaan op stal kon genezen… op natuurlijke wijze. Nou, dat betekende nogal wat: meneer op stal, geen weidegang, geen noemenswaardige beweging.  Uiteraard was een stalletje met alle gemakken redelijk snel gebouwd in de kippenschuur. Al na een week of twee was Hrappur ’s geduld redelijk ten einde, en was alertheid op ontsnappen geboden. Maar uiteindelijk na 6 weken, toen hij weer de eerste ‘rustigjes-aan-beginnen” stapjes aan het halster naar buiten mocht…. niet te houden… briesend, proestend en schetend: eindelijk weer eruit !!! Het was maar goed dat we destijds al aan de rand van een Bennekomse bos woonden, ideaal voor de overhaaste wandelingetjes van huis naar zijn weide voor het Kasteel Hoekelum

Dat kasteel Hoekelum, trouwens vormde jarenlang het decor waar Hrappur met een groeiend aantal andere IJslanders een onlosmakelijk beeld vormden. Hij was er uiteraard bij wanneer we demonstraties reden voor zowel chique paarde evenementen, ruiterdagen en ook menig ruig studenten concours.  Zo ook was hij die schitterend schoon gepoetste huwelijksgetuige,  hoe kan het anders, pal voor het kasteel Hoekelum. Eveneens getuigde hij van de vele jaren dat we met dierbare vrienden de “Hoekelumse Wedstrijden voor IJslandse paarden” organiseerden. Steeds het tweede weekend van mei, destijds ook vaak een landelijke fietsdag, dus publiek verzekerd.  Hij was erbij dat de regionale wedstrijden voor het eerst een internationaal tintje kregen door de deelname van buitenlandse deelnemers. Vanaf dat moment werden de prijzen, linten en bokalen tal- en kleurrijker

Zeker is het zo dat ook ik geprobeerd heb mijn “Schleifensahl”vol te krijgen met linten, bekers en andere glim-dingen. In gedachten monteerde ik reeds spotlights, zo ingesteld dat vooral de grotere bekers goed tot hun recht kwamen. Echter Hrappur had in zijn verleden al een behoorlijke imago opgebouwd. En zo als het dan gaat: herkenning alom, maar wie zit er toch in hemelsnaam óp Hrappur !!! het ene lintje dat ik heb mogen halen, bewaar ik nog zorgvuldig in mijn  tweede laatje van boven. Zeker, Hrappur had zelf wél een gedegen wedstrijdverleden. Met Klaas haalde hij immers reeds zegen na zegen, en liet tegelijk naast veelzijdigheid in zijn gangenwerk ook zijn vertrouwenwekkende en robuuste karakter zien.

En juist om die prachtige karaktervolle uitstraling was Hrappur al enige tijd een gedachteplaatsje aan het veroveren. En zo gebeurde het op zo maar een zomeravond dat we op bezoek gingen in Hall bij Eerbeek op de Veluwe, daar woonde Klaas de trotse eigenaar van de toen krap 9 jaar oude Hrappur. En reken maar dat onder Klaas menig lintje werd veroverd, Hrappur genoot een reputatie op het gebied van rentelgang !
Zeker, Hrappur stond al enige tijd te koop, maar zijn ene blauwe oog werd maar al te vaak aangezien voor een blind maanoog. En inderdaad, hoewel absoluut niet blind, hij knipperde nog niet een millimeter, als menig hand weer eens langs zijn ogen wapperde.
Ach we hebben nog wat over een mooi glad zandpad gereden, niet ver van de boerderij. Ik geloof niet dat Klaas veel woorden heeft hoeven gebruiken… Het was het eerste ritje op mijn eigen, eerste Paard.

Niet lang daarna, kwam Hrappur ! Losjes en zonder enige hulp liep hij achteruit de klep van veeautootje af , een toen al klassieke Citroën HY. Nog zie ik hem opkijken naar zijn nieuwe weidegronden, en vergeet nooit meer de stelligheid waarmee hij gewoon vrijwel onmiddellijk verder ging met grazen, alsof het de meest gewone zaak was van de hele wereld.
Niets verraadde dat hij vanaf dat bijzondere moment een nieuw hoofdstuk zou schrijven in het boek van velen.

En wat is er mooier dan dit verhaal af te sluiten met een prachtige veulenfoto, uit de tijd bij de familie Gilissen in Nijmegen. waar hij als een echte Laski-zoon na zijn geboorte in 1971 nog enige tijd met zijn moeder Perla heeft rondgelopen.

Thanks, Flipse !

Categorieën:korte verhalen

Tags: Hoekelum, Hrappur, IJslander, kinderen, Paarden, tijdcapsule